اوقاف بر تطابق درآمدها و هزینه‌ها با نیت واقفان نظارت کامل دارد

اداره کل بازرسی اوقاف وظیفه دارد تمام درآمدها و هزینه‌ها را با نیات واقفان تطبیق دهد و اگر حتی یک ریال خلاف نیت واقف هزینه شده باشد، آن را مردود اعلام کند.

به گزارش خبرنگار مهر، سازمان اوقاف و امور خیریه به دلیل رشد قابل توجه عملکرد خود نسبت به سال گذشته، موفق شد رتبه نخست ارزیابی عملکرد را در میان سازمان‌های تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کسب کند. حجت‌الاسلام شوزب شیری، مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان اوقاف و امور خیریه، در گفتگو با خبرنگار مهر، با تشریح دلایل این موفقیت گفت: در هر سازمانی یکی از مؤلفه‌های مهم، برنامه‌های آن سازمان است. برنامه‌ها دارای سه بخش اجرا، نظارت و ارزیابی هستند و تحقق اهداف سازمانی به کیفیت همین برنامه‌ها وابسته است. سازمان اوقاف در سال‌های اخیر در حوزه‌های مختلف، برنامه‌هایی در سطح ملی اجرا کرده که جهت‌گیری اصلی آن‌ها پاسخ به نیازهای عموم مردم بوده است.

وی با اشاره به فلسفه وقف افزود: واقفان در دوره‌های مختلف تاریخی، وقف‌های خود را متناسب با نیازهای جامعه انجام داده‌اند؛ زمانی وقف برای دارو و درمان بوده، زمانی برای ساخت پل یا توسعه علم. امروز نیز متولیان امر در سازمان اوقاف همان مسیر را دنبال می‌کنند. اگر سازمان به سمت انرژی خورشیدی یا فناوری‌های نوین حرکت کرده، هدف آن بهره‌مندی مردم و پاسخ به نیازهای جامعه امروز است؛ چراکه با مدل‌های صرفاً سنتی نمی‌توان جامعه معاصر را اداره کرد.

مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد سازمان اوقاف یکی از دلایل کسب رتبه برتر را مردمی بودن برنامه‌ها دانست و تصریح کرد: برنامه‌های سازمان اوقاف در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، فرهنگی و اجرای نیات واقفان مستقیماً به عموم مردم بازمی‌گردد و همین موضوع، برکت و توفیق الهی را نیز به همراه داشته است. علاوه بر این، سازمان اوقاف دارای شاخص‌های اختصاصی است که هویت ذاتی این نهاد را معرفی می‌کند و اهدافی بلندمدت را دنبال می‌کند.

وی با اشاره به اقدامات حقوقی سازمان گفت: بسیاری از موقوفات در گذشته فاقد سند بودند، اما در سال‌های اخیر تلاش گسترده‌ای صورت گرفته تا این موقوفات دارای سند تک‌برگ شوند که در این زمینه موفقیت‌های خوبی حاصل شده است.

حجت الاسلام شیری در ادامه به فعالیت‌های قرآنی سازمان اوقاف اشاره کرد و گفت: بخش قابل توجهی از موقوفات در حوزه قرآن و اهل‌بیت (ع) است و سازمان اوقاف یکی از متولیان اصلی ترویج فرهنگ قرآنی به شمار می‌رود. ایجاد دانشگاه علوم قرآنی، فعالیت گسترده در حوزه آموزش، حفظ و تلاوت قرآن، برگزاری مسابقات قرآن، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه از جمله اقداماتی است که در این بخش انجام شده و مورد ارزیابی مثبت قرار گرفته است.

وی افزود: در حوزه اجرای نیات واقفان و سرمایه‌گذاری نیز سازمان اوقاف موفق به کسب رتبه برتر شده و در نهایت، در شاخص‌های عمومی و اختصاصی، رتبه نخست را در میان سازمان‌های تابعه وزارت ارشاد به دست آورده است. در همین راستا، از رئیس سازمان اوقاف در سطح وزارتخانه تقدیر شد و سازمان نیز در نظر دارد از مدیران و کارشناسان بخش‌های مختلف تقدیر به عمل آورد.

مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد سازمان اوقاف با بیان اینکه این سازمان حدود ۲۸ خدمت مختلف ارائه می‌کند، گفت: از این تعداد، ۱۲ خدمت به‌صورت رسمی مورد ارزیابی قرار گرفته است. خدماتی مانند فعالیت‌های اربعین در راستای اجرای نیات واقفان، یا ارائه خدمات دارو و درمان از طریق حدود ۲۵۰۰ مرکز وقفی، نمونه‌هایی از خدمات گسترده سازمان به جامعه است.

وی در پاسخ به پرسشی درباره شفافیت مالی اظهار کرد: موقوفات همواره در منظر مردم بوده‌اند و به همین دلیل شفافیت در اوقاف یک اصل است. در سازمان اوقاف دو اداره‌کل بازرسی فعال است؛ یکی بازرسی رسمی دولتی که بر شاخص‌ها و ساختارها نظارت دارد و دیگری اداره‌کل تحقیق که به‌صورت ویژه بر موقوفات و بقاع متبرکه نظارت می‌کند. این اداره‌کل موظف است تمام درآمدها و هزینه‌ها را با نیات واقفان تطبیق دهد و اگر حتی یک ریال خلاف نیت واقف هزینه شده باشد، آن را مردود اعلام کند.

حجت الاسلام شیری درباره نقش نیروی انسانی در ماندگاری وقف گفت: مهم‌ترین دغدغه دلسوزان سازمان اوقاف، منابع انسانی است. اوقاف قدیمی‌ترین نهاد اداری منظم در تاریخ ایران است و از دوران سلجوقیان تاکنون، عامل انسانی مهم‌ترین دلیل بقای آن بوده است. همان‌گونه که واقفان اموال خود را وقف کرده‌اند، انسان‌هایی نیز عمر خود را وقف خدمت در سازمان اوقاف کرده‌اند و نقش آن‌ها کمتر از واقفان نبوده است.

وی تأکید کرد: حتی کارکنان بازنشسته سازمان اوقاف مانند رقباتی هستند که نیاز به احیا دارند و باید از تجربه آن‌ها استفاده شود. برای ۵۰ سال آینده نیز لازم است از هم‌اکنون به جذب نیروهای متخصص و متعهد فکر کنیم.

مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد سازمان اوقاف در پاسخ به این پرسش که چه برنامه‌ای برای حفظ این جایگاه وجود دارد، گفت: ارتقای جایگاه هر سازمانی به وابستگی قلبی و اعتقادی اعضای آن بستگی دارد. باید بدانیم چه آموزش‌هایی لازم است و چگونه می‌توان اهداف متعالی‌تری را دنبال کرد. موقوفات اگر از ولایت امر خارج شوند، از بین می‌روند و سازمان اوقاف اگر بخواهد بازویی برای تحقق اهداف امام عصر (عج) باشد، باید نظام مهندسی اهل‌بیت (ع) را در تمام ساختارها و برنامه‌های خود حاکم کند.