چگونه دواپس را از صفر یاد بگیریم؟

یادگیری devops (learning devops) به عنوان یک رویکرد فرهنگی و مجموعه‌ای از شیوه‌ها که هدف آن یکپارچه‌سازی فرآیندهای توسعه نرم‌افزار (Dev)و عملیات فناوری اطلاعات (Ops) است، امروزه به یکی از مهارت‌های حیاتی در صنعت فناوری تبدیل شده است.

در دنیای دیجیتال پرشتاب کنونی، سازمان‌ها به دنبال افزایش سرعت تحویل نرم‌افزار، بهبود کیفیت و اطمینان از پایداری سیستم‌های خود هستند و دواپس devops نقشی کلیدی در تحقق این اهداف ایفا می‌کند. این رویکرد نه تنها به بهبود همکاری و ارتباط بین تیم‌های توسعه و عملیات کمک می‌کند، بلکه با استفاده از اتوماسیون و ابزارهای مدرن، چرخه‌های توسعه و استقرار را تسریع کرده و ریسک‌های مرتبط با تغییرات را کاهش می‌دهد.

نقشه راه آموزش devops می‌تواند برای افراد تازه‌کار چالش‌برانگیز به نظر برسد، زیرا این حوزه شامل مفاهیم، ابزارها و فناوری‌های متنوعی است. با این حال، با یک رویکرد ساختاریافته و گام به گام، هر کسی می‌تواند اصول و مهارت‌های لازم برای ورود به دنیای دواپس را کسب کند.

درک مفاهیم اساسی مانند یکپارچه‌سازی مداوم (CI)، تحویل مداوم (CD)، زیرساخت به عنوان کد (IaC) و نظارت و لاگینگ، اولین قدم در این مسیر است.

این مقاله به بررسی جامع چگونگی یادگیری devops از صفر می‌پردازد. هدف این است که یک راهنمای عملی و قابل فهم برای علاقه‌مندانی که قصد ورود به این حوزه پویا و پرطرفدار را دارند، ارائه دهیم و به آن‌ها کمک کنیم تا با اطمینان و دانش کافی، سفر یادگیری devops خود را آغاز کنند.

devops چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟

تصور کنید یک تیم برنامه‌نویس (development) در حال نوشتن یک نرم‌افزار جدید و هیجان‌انگیز است. آن‌ها ساعت‌ها کد می‌زنند، ویژگی‌های جدید اضافه می‌کنند و باگ‌ها را رفع می‌کنند. حالا تصور کنید یک تیم دیگر (تیم عملیات) مسئول راه‌اندازی، نگهداری و اطمینان از عملکرد بی‌نقص این نرم‌افزار روی سرورها و زیرساخت‌های مختلف است.

در گذشته، این دو تیم اغلب به صورت جداگانه کار می‌کردند و ارتباط بین آن‌ها می‌توانست کم و پر از اصطکاک باشد. تیم توسعه ممکن بود نرم‌افزار را به سرعت آماده کند، اما تیم عملیات به دلیل نگرانی‌های مربوط به پایداری و امنیت، با استقرار سریع آن مخالفت می‌کرد. این وضعیت می‌توانست منجر به تاخیر در عرضه نرم‌افزار، مشکلات در عملکرد و نارضایتی کاربران شود.

DevOps در واقع یک فرهنگ، یک رویکرد و مجموعه‌ای از شیوه‌ها است که هدف آن از بین بردن این شکاف و ایجاد همکاری و یکپارچگی نزدیک بین تیم‌های توسعه و عملیات است. به عبارت ساده‌تر، DevOps تلاش می‌کند تا این دو تیم را به یک تیم واحد با اهداف مشترک تبدیل کند.

به جای اینکه توسعه‌دهندگان فقط کد بنویسند و آن را “تحویل” تیم عملیات بدهند و تیم عملیات هم فقط مسئول نگهداری باشد، در رویکرد DevOps هر دو تیم در کل چرخه عمر نرم‌افزار، از برنامه‌ریزی و توسعه گرفته تا استقرار، اجرا و نظارت، با یکدیگر همکاری می‌کنند و مسئولیت مشترک دارند.

اهداف اصلی DevOps را در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.

افزایش سرعت تحویل نرم‌افزار

با همکاری نزدیک‌تر و استفاده از اتوماسیون، فرآیند توسعه و استقرار نرم‌افزار تسریع می‌شود و سازمان‌ها می‌توانند سریع‌تر به نیازهای بازار و مشتریان پاسخ دهند.

بهبود کیفیت نرم‌افزار

با تست‌های مداوم و بازخوردهای سریع بین تیم‌ها، مشکلات و باگ‌ها زودتر شناسایی و رفع می‌شوند که منجر به تولید نرم‌افزاری پایدارتر و با کیفیت‌تر می‌گردد.

افزایش قابلیت اطمینان و پایداری سیستم‌ها

با استفاده از اتوماسیون در استقرار و نظارت مستمر بر عملکرد سیستم‌ها، احتمال بروز خطا و قطعی کاهش می‌یابد و پایداری سیستم‌ها تضمین می‌شود.

بهبود همکاری و ارتباط بین تیم‌ها

DevOps بر ایجاد یک فرهنگ همکاری، شفافیت و مسئولیت‌پذیری مشترک بین تیم‌های توسعه و عملیات تاکید دارد.

افزایش کارایی و بهره‌وری

با اتوماسیون وظایف تکراری و کاهش اصطکاک بین تیم‌ها، زمان و منابع به شکل بهینه‌تری استفاده می‌شوند و بهره‌وری کلی افزایش می‌یابد.

بهبود رضایت مشتری

با ارائه نرم‌افزار با کیفیت‌تر، پایدارتر و در زمان مناسب، رضایت مشتریان نیز به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

یادگیریdevops را از کجا باید شروع کرد؟

شروع یادگیری دواپس ممکن است در ابتدا کمی گیج‌کننده به نظر برسد، زیرا این حوزه بسیار گسترده است و شامل مفاهیم، ابزارها و فناوری‌های زیادی می‌شود. اما نگران نباشید! با یک رویکرد گام به گام و تمرکز بر اصول اساسی، می‌توانید این مسیر را با موفقیت طی کنید.

می‌توانید برای یادگیری، به سراغ بهترین دوره devops بروید یا از آموزش رایگان devops استفاده کنید؛ حتی می‌توانید در یک دوره حضوری devops شرکت کنید. در اینجا یک نقشه راه کلی و ساده برای شروع یادگیری devops را به شما معرفی خواهیم‌کرد.

درک devops fundamentals

قبل از هر چیز، باید درک درستی از چیستی DevOps و اهداف آن پیدا کنید. همانطور که در بخش قبلی توضیح دادیم، DevOps رویکردی برای همکاری نزدیک‌تر بین تیم‌های توسعه و عملیات است تا فرآیند تحویل نرم‌افزار سریع‌تر، با کیفیت‌تر و پایدارتر شود. سعی کنید مفاهیم کلیدی مانند چرخه عمر توسعه نرم‌افزار، یکپارچه‌سازی مداوم، تحویل مداوم و زیرساخت به عنوان کد را به خوبی درک کنید. برای این کار می‌توانید از مقالات، وبینار آموزشی، ویدیوهای آموزشی فارسی و مستندات ساده شروع کنید.

آشنایی با سیستم عامل و خط فرمان

بسیاری از ابزارهای DevOps بر پایه سیستم عامل‌های لینوکسی کار می‌کنند. بنابراین، آشنایی با مفاهیم اساسی سیستم عامل، مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها و همکار با خط فرمان (Command Line Interface یا (CLI بسیار مهم است. یادگیری دستورات پایه‌ای لینوکس به شما کمک می‌کند تا بتوانید سرورها را مدیریت کنید، اسکریپت‌های ساده بنویسید و با ابزارهای مختلف DevOps تعامل داشته باشید.

یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی یا اسکریپت‌نویسی

اگرچه برای شروع نیازی به متخصص برنامه‌نویس بودن ندارید، اما آشنایی با حداقل یک زبان برنامه‌نویسی یا اسکریپت‌نویسی بسیار مفید خواهد بود. از این زبان‌ها برای اتوماسیون وظایف، نوشتن اسکریپت‌های استقرار و مدیریت پیکربندی استفاده خواهید کرد. پایتون به دلیل سادگی و گستردگی کاربرد، انتخاب خوبی برای شروع است.

کار با سیستم کنترل نسخه مانند Git

سیستم‌های کنترل نسخه مانند Git ابزارهای حیاتی برای مدیریت تغییرات در کد و همکاری تیمی هستند. یادگیری نحوه کار با Git ، ایجاد شاخه‌ها، ادغام تغییرات و مدیریت مخازن کد برای هر کسی که در حوزه DevOps فعالیت می‌کند، ضروری است. پلتفرم‌هایی مانند GitHub یا GitLab مکان‌های خوبی برای تمرین کار با Git و همکاری در پروژه‌ها هستند.

آشنایی با مفاهیم شبکه

درک مفاهیم پایه شبکه مانند TCP/IP، DNS و پروتکل‌های ارتباطی به شما کمک می‌کند تا نحوه عملکرد برنامه‌ها و زیرساخت‌ها را بهتر درک کنید و در صورت بروز مشکلات شبکه، بتوانید آن‌ها را عیب‌یابی کنید.

شروع با ابزارهای اتوماسیون

یکی از ارکان اصلی DevOps، اتوماسیون فرآیندها است. با یادگیری ابزارهای اتوماسیون ساخت و ابزارهای مدیریت پیکربندی، می‌توانید بسیاری از وظایف تکراری را خودکار کرده و فرآیند استقرار و مدیریت زیرساخت را تسهیل کنید. بهتر است با یک ابزار شروع کنید و پس از تسلط نسبی، به سراغ ابزارهای دیگر بروید.

آشنایی با کانتینرها و پلتفرم‌های ارکستراسیون

فناوری کانتینر( مانند Docker و پلتفرم‌های ارکستراسیون کانتینر (مانند (Kubernetes) امروزه نقش بسیار مهمی در DevOps ایفا می‌کنند. یادگیری نحوه ساخت، مدیریت و استقرار برنامه‌ها در کانتینرها و همچنین نحوه مدیریت و مقیاس‌بندی این کانتینرها با استفاده از Kubernetes، یک گام مهم در مسیر یادگیری devops است.

یادگیری مبانی امنیت (DevSecOps)

امروزه امنیت به یک بخش جدایی‌ناپذیر از DevOps تبدیل شده است. آشنایی با مفاهیم امنیتی و نحوه ادغام اقدامات امنیتی در فرآیند توسعه و استقرار (DevSecOps) بسیار مهم است.

تمرین و ساخت پروژه‌های عملی

بهترین راه برای یادگیری DevOps، تمرین عملی و ساخت پروژه‌های کوچک است. سعی کنید مفاهیمی که یاد می‌گیرید را در پروژه‌های شخصی خود پیاده‌سازی کنید. می‌توانید از پروژه‌های متن‌باز موجود نیز برای تمرین و یادگیری استفاده نمایید.

پیگیری منابع آموزشی و انجمن‌ها

منابع آموزشی آنلاین، دوره‌ها، کتاب‌ها، وبلاگ‌ها و انجمن‌های آنلاین زیادی برای یادگیری DevOps وجود دارند. به دنبال منابع معتبر و به‌روز باشید و در انجمن‌ها فعالانه شرکت کنید و سوالات خود را بپرسید.

سخن پایانی

در پایان، مسیر یادگیری devops یک سرمایه‌گذاری ارزشمند برای توسعه‌دهندگان، متخصصان عملیات و هر کسی است که به دنبال بهبود فرآیند توسعه و استقرار نرم‌افزار است. با درک مفاهیم اساسی، کسب مهارت‌های فنی مورد نیاز و تمرین مداوم، می‌توان به تدریج در این حوزه متخصص شد و نقش موثری در افزایش کارایی، کیفیت و سرعت تحویل نرم‌افزار در سازمان‌ها ایفا کرد.

منبع: به نقل از دوره آموزش devops مکتب شریف