چه نوع مبلمان کودکانه‌ای برای افزایش تمرکز بچه‌ها مناسبه؟

محیط فیزیکی یادگیری، از جمله مبلمان، نقش کلیدی در ایجاد انگیزه، تمرکز و عملکرد شناختی کودکان دارد.

مطالعات نشان می‌دهند که طراحی استاندارد و ارگونومیک مبلمان می‌تواند بهبود قابل‌توجهی در رفتار «در کار بودن» (on-task behaviour) و وضعیت نشستن کودکان به‌همراه داشته باشد. علاوه بر این، قرارگیری صحیح بدن و راحتی فیزیکی، از خستگی ذهنی جلوگیری کرده و امکان یادگیری مداوم و مؤثر را فراهم می‌کند.

اهمیت مبلمان مناسب در افزایش تمرکز

وضعیت نشستن نامناسب می‌تواند منجر به ناراحتی عضلانی و کاهش جریان خون مغزی شود که نتیجه آن افت توجه و کاهش توانایی حافظه کاری است. در مقابل، صندلی‌های ارگونومیک با پشتی مناسب و تکیه‌گاه کمر، فشار ناحیه ستون فقرات را کاهش داده و گردش خون مغزی را بهبود می‌بخشند.

بازی‌های گروهی هنگام استفاده از مبلمان انعطاف‌پذیر (مانند صندلی‌های چرخان یا میزهای متحرک) مهارت‌های اجتماعی و همکاری را تقویت می‌کنند. این امر به‌ویژه در کلاس‌های مدرن با رویکرد یادگیری تیمی محسوس است.

اصول ارگونومیک در طراحی مبلمان کودک

مطالعه‌ای سیستماتیک نشان می‌دهد که ارتفاع میز باید حدود ۲۵–۳۰ سانتی‌متر کمتر از بلندای نشیمن صندلی باشد تا زاویه زانو در حدود ۹۰ درجه حفظ شود. همچنین عمق میز باید به‌اندازه‌ای باشد که کودکان بتوانند ساعد خود را بدون کشش بیش‌ازحد روی سطح قرار دهند.

پشتی و تکیه‌گاه کمری نیز مهم است. یک پشتی با انحنای مناسب در ناحیه کمری، فشار وارد بر دیسک‌های بین مهره‌ای را کاهش داده و از خستگی سریع جلوگیری می‌کند. صندلی‌های با قابلیت تنظیم شیب پشتی و ارتفاع، امکان تغییر وضعیت را برای کودکان فراهم می‌کنند.

برای متریال نشیمن از فوم با دانسیته متوسط و روکش نفوذپذیر هوا، باید استفاده کرد. این متریال، ضمن توزیع یکنواخت وزن و جلوگیری از فشار موضعی، از تعریق بیش‌ازحد نیز جلوگیری می‌کند.

تأثیر رنگ و جنس مواد

تأثیر رنگ و جنس مواد

رنگ‌های آرامش‌بخش مانند آبی کم‌رنگ و سبز ملایم می‌توانند به کاهش استرس و افزایش تمرکز کمک کنند. از طرف دیگر، رنگ‌های گرم و پرانرژی مانند زرد و نارنجی در حد کم، انگیزه و خلاقیت را تحریک می‌کنند.

کودکان هنگام لمس مواد طبیعی مانند چوب، احساس امنیت و آرامش بیشتری دارند. علاوه بر این، مبلمان ساخته‌شده از چوب‌های سالم و بدون سموم، از نظر زیست‌محیطی نیز مطمئن‌تر است و سلامت روانی کودک را تقویت می‌کند.

کنترل محیطی اطراف میز

  • نورپردازی مناسب: نور طبیعی بهترین منبع نوری است، اما در فضاهای کم‌نور باید از چراغ مطالعه با نور سفید گرم و قابل تنظیم استفاده کرد تا چشم کودک دچار خستگی نشود.
  • کاهش عوامل مزاحم: محیط باید عاری از سروصداهای ناگهانی و شلوغی بصری باشد. استفاده از پارچه‌های جاذب صدا و ایجاد فضاهای جداگانه برای یادگیری و بازی می‌تواند کارآمد باشد.
  • سازمان‌دهی فضا: قفسه‌ها و کشوهای تعبیه‌شده در میز، به نگهداری منظم کتاب‌ها و لوازم‌التحریر کمک می‌کنند، که این خود باعث آرامش ذهن و تمرکز بیشتر می‌شود.

نکات ایمنی

۱. لبه‌های گرد: برای جلوگیری از آسیب در برخورد ناگهانی.

۲. پوشش ضدلغزش: زیر پایه‌های میز و صندلی برای جلوگیری از سرخوردن.

۳. استحکام اتصالات: پیچ‌ها و مهره‌ها باید به‌صورت دوره‌ای کنترل و محکم شوند.

پیشنهادهای عملی برای والدین و مربیان

برای ایجاد یک محیط یادگیری و بازی جذاب و متناسب با نیازهای کودکان، والدین و مربیان می‌توانند با اعمال تغییرات هوشمندانه در انتخاب و تنظیم وسایل، تجربه بهتری را برای آن‌ها رقم بزنند.

در وهله اول، توجه به ابعاد و ویژگی‌های فیزیکی کودک اهمیت بسزایی دارد. قبل از تهیه هرگونه وسیله‌ای مانند میز، صندلی یا وسایل بازی حرکتی، لازم است کودک در آن قرار گرفته و ارتفاع، زاویه و دیگر تنظیمات به دقت و متناسب با اندام او تعیین شود.

علاوه بر تنظیم اولیه، ارزیابی و بازبینی دوره‌ای این تنظیمات نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به رشد سریع کودکان، ابعاد بدن آن‌ها به طور مداوم در حال تغییر است. بنابراین، توصیه می‌شود هر شش ماه یک‌بار ابعاد وسایل و تنظیمات آن‌ها مجدداً بررسی شده و در صورت لزوم تغییرات لازم اعمال گردد. این تداوم در ارزیابی، اطمینان حاصل می‌کند که محیط همواره با نیازهای فعلی کودک سازگار است.

در کنار جنبه‌های کاربردی، درگیر کردن کودک در فرآیند انتخاب نیز می‌تواند تاثیر مثبتی بر نگرش و تعامل او با محیط داشته باشد. اجازه دادن به کودک برای انتخاب رنگ و طرح مبلمان یا وسایل بازی، حس مالکیت و تعلق خاطر را در او تقویت کرده و انگیزه استفاده و مراقبت از آن‌ها را افزایش می‌دهد. رویکردهای آموزشی مانند روش مونته‌سوری نیز بر اهمیت نقش فعال کودک در انتخاب محیط و وسایل آموزشی تاکید دارند.

نمونه‌های پیشنهادی

برای این که کودکان هنگام نسشتن راحت باشند، بهتر است از مبلمان زیر استفاده کنیم:

  • میز و صندلی قابل تنظیم ارتفاع: مجموعه میز و صندلی کودک با رنج ارتفاع ۵۰–۷۰ سانتی‌متر، پشتی شیب‌دار و روکش فومی نفوذپذیر.
  • صندلی چرخان با چرخش ۳۶۰ درجه: مناسب برای فعالیت‌های تیمی و دسترسی آسان به لوازم اطراف بدون جابه‌جایی کامل میز.
  • میز تاشو با پانل‌های ذخیره‌سازی یکپارچه: ایده‌آل برای فضاهای کوچک و ایجاد نظم در اتاق کودک.

از کجا مبلمان کودکانه‌ تهیه کنیم؟

تهیه مبلمان (میز و صندلی) کودکانه می‌تواند از طریق منابع مختلفی امکان‌پذیر باشد. جستجو در فروشگاه‌های محلی می‌تواند به شما کمک کند تا کیفیت و ابعاد مبلمان را از نزدیک بررسی کنید و با کودک خود برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه همراه شوید.

علاوه بر فروشگاه‌های فیزیکی، دنیای آنلاین نیز گزینه‌های متنوعی را در اختیار شما قرار می‌دهد. وب‌سایت‌های فروشگاه‌های بزرگ، فروشگاه‌های تخصصی آنلاین مبلمان کودک و همچنین پلتفرم‌های تجارت الکترونیک، مجموعه‌های گسترده‌ای از میز و صندلی‌های کودکانه با طرح‌ها و رنگ‌های مختلف ارائه می‌دهند. خرید آنلاین می‌تواند راحتی بیشتری را به همراه داشته باشد و امکان مقایسه قیمت‌ها و خواندن نظرات سایر خریداران را فراهم کند. هنگام خرید آنلاین، به ابعاد دقیق محصولات، جنس مواد سازنده و شرایط بازگشت کالا توجه کنید تا از انتخاب مناسب اطمینان حاصل نمایید.

نتیجه‌گیری

انتخاب مبلمان کودکانه مناسب، فراتر از بحث زیبایی‌شناختی است و تأثیر مستقیمی بر توانایی تمرکز و عملکرد شناختی کودکان دارد. با رعایت اصول ارگونومیک، توجه به رنگ و جنس مواد، کنترل عوامل مزاحم محیطی و نکات ایمنی، می‌توان فضایی ایده‌آل برای یادگیری و رشد فراهم کرد. پیشنهاد می‌شود والدین و مربیان با اندازه‌گیری دقیق ابعاد و درگیر کردن کودکان در فرآیند انتخاب، از سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای که تضمین‌کننده سلامت جسمانی و ذهنی کودکان است، بهره‌مند شوند.