صفر تا صد واردات قطعات خودرو

به گزارش بازار، با توجه به رشد صنعت خودروسازی و امکان واردات بدون انتقال ارز قطعات خودرو، این گزینه یک فرصت سودآور برای تجارت است. پروسه واردات قطعات خودرو نیاز به طی مراحل و دریافت مجوزهایی دارد که انجام صحیح آن ها میزان ضرر و زیان را به حداقل می رساند. در ادامه مراحل، تعرفه ها و نکات ویژه به صورت کامل شرح داده شده اند. در این فرآیند مشاوره با یک شرکت پست بین المللی ، متخصص در واردات کالا https://karapost.com برای ترخیص سریع تر، کاهش ریسک هزینه های پنهان و تسهیل اموربسیار موثر است.

مراحل واردات قطعات خودرو

۱.ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت (NTSW)

اولین قدم رسمی برای واردات قطعات خودرو ، ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت ایران است. اطلاعاتی که در این سامانه باید مشخص شود:

نوع کالا  (بر اساس HS Code دقیق )

کشور مبدأ

برند و مدل قطعه

ارزش دلاری

نوع مصرف (تجاری یا شخصی)

مجوزهای موردنیاز (در صورت لزوم)

نکته مهم: ثبت سفارش تنها برای دارندگان کارت بازرگانی فعال و معتبر در رسته لوازم یدکی خودرو ممکن است.

۲. مجاز یا ممنوع بودن کالا در گروه‌بندی واردات

پس از ثبت اولیه، باید بررسی شود که کالای مورد نظر جزو کدام گروه کالایی است:

کالاهای مجاز: آزاد برای واردات بدون محدودیت خاص

کالاهای مشروط: نیازمند مجوز فنی، استاندارد یا تأیید سازمان‌های ناظر

کالاهای ممنوع: ورودشان به کشور به‌صورت کامل ممنوع است (مانند برخی قطعات الکترونیکی یا ایمنی دست دوم)

مثال: واردات ECU نو مجاز است، اما ECU استوک فقط با مجوز خاص امکان‌پذیر است.

۳. اخذ مجوزهای فنی و استاندارد (در صورت نیاز)

برای برخی از قطعات خودرو به ‌ویژه اقلام ایمنی یا الکترونیکی، باید مجوزهای زیر اخذ شود:

گواهی استاندارد از سازمان ملی استاندارد ایران

تأییدیه اصالت کالا از وزارت صمت یا گمرک

گواهی مطابقت فنی برای قطعات ایمنی (مانند ترمز، ایربگ)

در صورت واردات قطعه  OEM، ارائه اسناد برند و مشخصات سازنده الزامی است.

۴. تکمیل مدارک حمل و گمرک

برای واردات قطعات خودرو، مدارک زیر باید به ‌صورت کامل ارائه شوند:

فاکتور فروش (Invoice)

لیست بسته‌ بندی دقیق با ذکر وزن، تعداد و ابعاد (Packing List)

بارنامهBL  برای حمل دریایی یا AWB برای هوایی

گواهی مبدأ (Certificate of Origin)

گواهی بازرسی (در صورت نیاز)

اظهارنامه گمرکی

مجوز ثبت سفارش (تأییدشده)

مدارک مربوط به ارز تخصیص داده‌ شده یا منشأ ارز (در صورت استفاده از ارز نیمایی یا توافقی)

۵. انجام تشریفات گمرکی و ترخیص

پس از ورود کالا به گمرک، مراحل زیر انجام می‌شود:

ارزیابی فنی کالا توسط کارشناسان گمرک

کنترل اصالت کالا با بررسی اسناد و تطبیق فیزیکی

محاسبه حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده، سود بازرگانی و هزینه‌های بندری

پرداخت مبلغ نهایی و اخذ پروانه ترخیص

در مواردی که کالا مشمول استاندارد اجباری است، قبل از ترخیص باید از آزمایشگاه‌های معتبر تأییدیه کیفیت ارائه شود.

۶. الزامات حمل‌ونقل و بسته ‌بندی

بسته ‌بندی قطعات وارداتی باید:

مقاوم در برابر ضربه، رطوبت و حرارت باشد.

مشخصات کالا به‌ صورت چاپی یا برچسب روی هر بسته درج شده باشد.

دارای شماره سریال یا کد فنی (در صورت نیاز) باشد.

کشور سازنده و برند قطعه درج شده باشد.

در صورت عدم رعایت این الزامات، گمرک می‌تواند کالا را مشمول جریمه یا حتی ضبط کند.

۷. شرایط واردات برای قطعات استوک یا دست دوم

اگر قطعه وارداتی دست دوم (Used / Refurbished) باشد، باید:

گواهی سلامت فنی از مبدأ داشته باشد.

بسته‌ بندی شفاف با درج واژه USED داشته باشد.

معاینه فنی و تأیید گمرک ایران را بگذراند.

تنها از مسیرهای مجاز (امارات، ترکیه، اروپا) و با نظارت دقیق وارد شود.

فقط برای خودروهای خاص و با ارائه سفارش قطعه OEM انجام گیرد.

نکات کلیدی برای واردکنندگان تازه ‌کار:

همیشه با یک مشاور HS Code یا ترخیص‌ کار حرفه‌ای همکاری کنید.

از خرید فله‌ای یا نامشخص در کشورهای مبدأ (به‌ ویژه چین و هند) خودداری کنید.

حتماً هزینه‌های جانبی مانند حمل داخلی، انبارداری و بازرسی را در برآورد مالی لحاظ کنید.

اگر بار شما شامل قطعات با برند معتبر است، تأییدیه برند را از نمایندگی رسمی اخذ کنید.

به ‌روزرسانی‌های بخشنامه‌های گمرک را از منابع معتبر یا مشاورین دریافت کنید.

تعرفه واردات قطعات خودرو   HS Code

در فرآیند واردات قطعات خودرو ، شناسایی کد تعرفه‌ای (HS Code) اولین و کلیدی‌ترین گام است. HS Code مشخص می‌کند که چه نوع کالایی وارد می‌شود و مبنای تعیین تعرفه، مجوزها، محدودیت‌ها و حتی استانداردهای اجباری قرار می‌گیرد.

در جدول زیر چند نمونه HS Code کاربردی برای قطعات خودرو را مشاهده می‌کنید:

قطعه	HS Code	تعرفه گمرکی (حدودی)
لنت ترمز دیسکی	۶۸۱۳۸۱	۵٪ + ۹٪ VAT + سود بازرگانی
فیلتر روغن موتور	۸۴۲۱۲۳۰۰	۵٪ + ۹٪ VAT
سنسور اکسیژن	۹۰۳۲۸۹۰۰	۱۰٪ تا ۱۵٪
موتور کامل خودرو	۸۴۰۷۳۴	۲۰٪ تا ۲۵٪
گیربکس اتوماتیک	۸۷۰۸۴۰	۱۵٪ تا ۲۰٪
چراغ جلو خودرو	۸۵۱۲۲۰	۲۰٪ + بررسی استاندارد
آینه جانبی برقی	۷۰۰۹۱۰	۱۵٪
ECU خودرو	۸۵۳۷۱۰	تا ۲۵٪ با شرط اصالت
کمک فنر	۸۷۰۸۸۰	حدود ۱۵٪
لاستیک خودرو سواری	۴۰۱۱۱۰	حدود ۲۰٪ با کنترل استاندارد

نرخ‌ها ممکن است بسته به سال، کشور مبدا، معافیت‌های خاص، نوع مصرف (تجاری/شخصی) و بخشنامه‌های جدید دستخوش تغییر شوند.

طبقه بندی گمرک برای واردات قطعات خودرو

بر اساس طبقه‌ بندی گمرک ایران، قطعات خودرو به‌ صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

دسته‌بندی	مثال‌ها
قطعات مصرفی	فیلتر هوا، فیلتر روغن، تسمه تایم، لنت ترمز
قطعات موتوری	پیستون، میل‌لنگ، سوپاپ، شاتون
قطعات الکترونیکی	ECU، سنسورها، کویل، سیم‌کشی
سیستم ترمز و فرمان	بوستر، پمپ فرمان، سیلندر ترمز
بدنه و چراغ‌ها	درب، گلگیر، چراغ جلو، سپر
قطعات تعلیق	کمک‌فنر، طبق، سیبک، بلبرینگ چرخ

صفر تا صد واردات قطعات استوک خودرو

قطعات استوک خودرو که در واقع به قطعات دست دوم، تعمیر شده یا کارکرده اشاره دارند، بخش بزرگی از بازار لوازم یدکی را به خود اختصاص داده‌اند. به‌ویژه در مورد خودروهای خارجی که تأمین قطعه نو به‌سختی انجام می‌شود یا صرفه اقتصادی ندارد، این قطعات به‌عنوان جایگزینی مقرون‌به‌صرفه وارد می‌شوند. اما فرآیند واردات قطعات استوک خودرو با شرایط و محدودیت‌هایی همراه است که اگر به‌درستی درک نشود، می‌تواند منجر به توقیف کالا، جریمه یا حتی ممنوعیت واردات شود.

تعریف قانونی “استوک” در گمرک ایران

در ادبیات گمرکی ایران، قطعه “استوک” معادل با دست دوم، بازسازی‌شده (Reconditioned)، یا کارکرده است. اما گمرک برای این دسته از قطعات، استانداردهایی دارد که تعیین می‌کند کدام قطعات می‌توانند وارد کشور شوند و کدام‌ها تحت محدودیت یا ممنوعیت قرار دارند.

چه قطعاتی مجاز به واردات استوک هستند؟

بر اساس آخرین رویه‌های گمرکی، واردات برخی از قطعات استوک به‌صورت قانونی و مشروط مجاز است:

قطعات مجاز استوک	شرایط ورود
موتور کامل خودرو	بدون شکستگی، سالم، با تأیید اصالت
گیربکس دستی یا اتومات	تست‌شده، فاقد نشتی، گواهی سلامت
دیفرانسیل و سیستم تعلیق	استفاده محدود، بدون زنگ‌زدگی
فرمان و اکسل	غیرآسیب‌دیده، مستند به گزارش فنی
کمک‌فنر و بازوهای تعلیق	تنها با تأیید سازمان استاندارد

این قطعات تنها برای واردات در تیراژ صنعتی یا تعمیرگاه‌های مجاز قابل ثبت سفارش هستند و واردات موردی برای استفاده شخصی، بدون مجوز خاص، ممنوع است.

قطعات ممنوع برای واردات استوک

واردات قطعات استوک خودرو در این موارد اکیداً ممنوع یا بسیار محدود است، به دلایل ایمنی، امکان تقلب یا عدم امکان تست فنی در مبدا:

• ECU، یونیت و بردهای الکترونیکی
• سنسورها و دسته‌سیم‌ها
• لوازم ایمنی مانند ایربگ و کمربند
• قطعات مصرفی مثل شمع، لنت، تسمه
• شیشه، چراغ، سپر و بدنه آسیب‌دیده
• تجهیزات تهویه (کولر، بخاری)

شرایط گمرکی برای ترخیص قطعات استوک خودرو

اگر واردات قطعات استوک خودرو مجاز تشخیص داده شود، رعایت موارد زیر الزامی است:

·         ارائه گواهی فنی از مرجع معتبر در کشور مبدأ مبنی بر سلامت کالا

·         عکسبرداری از کالا در محل بارگیری قبل از حمل

·         درج عبارت Used یا Refurbished روی فاکتور خرید و لیست بسته‌بندی

·         ثبت کامل مشخصات کالا در اظهارنامه گمرکی

·         اخذ تأییدیه از سازمان ملی استاندارد ایران در بدو ورود

·         بررسی کارشناسی توسط گمرک در محل ورودی (مثلاً بندر یا فرودگاه)

مزایا و معایب واردات قطعات استوک خودرو

مزایا:

• قیمت بسیار پایین‌تر نسبت به قطعه نو
• در دسترس بودن برای خودروهای خاص یا کمیاب
• سرعت تأمین در موارد خاص (مثلاً موتور یا گیربکس نایاب)

معایب:

• ریسک بالا در کیفیت کالا
• دشواری در گرفتن مجوز واردات
• سخت‌گیری گمرک و استاندارد
• احتمال تحمیل هزینه اضافی برای انبارداری، تست فنی یا مرجوعی

تعرفه واردات قطعات دست دوم خودرو

تعرفه واردات قطعات دست دوم خودرو معمولاً در رده ۱۵٪ تا ۳۰٪ است که شامل:

• حقوق ورودی بر اساس HS Code مخصوص قطعات دست دوم
• مالیات بر ارزش افزوده (۹٪)
• هزینه کارشناسی و کنترل فنی در گمرک
• هزینه انبارداری و ترخیص

تعیین دقیق تعرفه، بسته به نوع قطعه، مدل خودرو، کشور مبدأ و نوع مصرف (تجاری یا شخصی) متفاوت خواهد بود.

مهم‌ترین کشورهای صادرکننده قطعات خودرو به ایران

کشور	ویژگی‌ها
چین	بیشترین تنوع، قیمت مناسب، عرضه OEM و افترمارکت
ترکیه	زمان تحویل کوتاه، نزدیکی جغرافیایی، واردات زمینی
کره جنوبی	قطعات اصلی برندهای هیوندای، کیا
آلمان	کیفیت بالا، برندهای لوکس و صنعتی
امارات	مسیر ترانزیت اصلی برای برندهای جهانی
هند	قطعات ارزان ولی تنوع کمتر

چالش های واردات قطعات خودرو به صورت غیرحرفه‌ای

• تطابق نداشتن HS Code با کالای واقعی و جریمه سنگین گمرکی
• نبود مجوز استاندارد برای قطعات ایمنی مانند ترمز، کیسه هوا
• هزینه‌های انبارداری بالا به دلیل تأخیر در ترخیص
• اختلاف در اظهار ارزش کالا و رد شدن از سوی کارشناسان گمرک
• دریافت کالاهای تقلبی یا دست دوم به جای نو در واردات لوازم یدکی از چین و هند