چرا نباید این موجودات ترسناک را به زندگی برگرداند؟ / شانس آوردیم که این پنج هیولا منقرض شدند

تینا مزدکی_اخیرا، یک شرکت علوم زیستی مستقر در تگزاس که هدفش احیای گونه‌های منقرض‌شده‌ی حیوانات است، اعلام کرد که گرگ‌های وحشت، شکارچیان منقرض‌شده‌ای که در سریال «بازی تاج و تخت» به شهرتی جهانی رسیدند، با مهندسی ژنتیک پیشرفته به زندگی برگشته‌اند؛ حیواناتی که بیش از ۱۰ هزار سال پیش منقرض شده‌اند. 

از نظر شرکت کولوسال بایوساینس که اقدام به بازگرداندن این گونه‌ی منقرض شده کرده است، آن‌ها حیوانی را به زندگی بازگرداندند که کاملا منقرض شده بوده است. این شرکت برای بازگرداندن گرگ‌ وحشت به زندگی از فناوری پیشرفته ویرایش ژن «CRISPR» استفاده کرد و با دستکاری سلول‌های خونی گرگ خاکستری، ماده ژنتیکی اصلاح شده را به تخمک سگ خانگی منتقل کرد و در نهایت توله‌های مهندسی ژنتیکی شده به دنیا آمدند. 

این تنها پروژه کولوسال نیست و آن‌ها با تیمی متشکل از بیش از ۱۳۰ دانشمند در پی بازگرداندن ماموت پشمالو،‌ دودو و ببر تاسمانی به زندگی هستند. پیش از این نیز خبر غافلگیرکننده به وجود آوردن یک موجود کایمریک در این شرکت پرآوازه شده بود. آن‌ها با استفاده از دی‌ان‌ای ماموت یک موش پشمالو با موهای بلند طلایی و متابولیسمی شبیه به ماموت به وجود آوردند. با این حال بسیاری از افراد جامعه زیست شناسی با امکان پذیری این چنین چیزی مخالف هستند. آن‌ها بر این باورند فناوری فعلی تنها از نظر ظاهری چیزی شبیه به موجودات منقرض شده ساخته است، نه خود آن‌ها.

فارغ از این اختلاف‌نظرهای علمی، احتمال بازگشت گرگ وحشت باعث داغ شدن بحث «پارک ژوراسیک واقعی» در اینترنت شده است. با در نظر گرفتن همین موضوع، در ادامه به چند گونه منقرض‌شده اشاره می‌کنیم که امیدواریم دانشمندان هرگز آن‌ها را زنده نکنند.

دینوسوکوس (Deinosuchus)

تمساح‌های باستانی از سرده‌ی دینوسوکوس به اندازه یک اتوبوس مدرسه رشد می‌کردند و باور بر این است که با کمین در نزدیکی سواحل ماقبل تاریخ، به دایناسورهای بزرگی مانند تیرکس حمله می‌کردند. این شکارچیان راس موسوم به «ابرتمساح» دندان‌هایی به اندازه ۱۵ سانتی‌متر داشتند و در یک دوره، بزرگ‌ترین شکارچی در آمریکای شمالی بودند، وزنشان به ۷ تن می‌رسید و دانشمندان می‌گویند روی فسیل دیگر شکارچیان بزرگ، جای دندان‌هایی دیده می‌شود که احتمالاً متعلق به همین هیولا بوده است.

مگانیورا (Meganeura)

این حشرات غول‌پیکر شکارچی شبیه سنجاقک، از بزرگ‌ترین گونه‌های شناخته‌شده‌ی حشرات پرنده در تمام دوران‌ها هستند (اگر نگوییم بزرگ‌ترین). به‌گفته‌ی دانشگاه Furman، طول بال‌های آن‌ها تا ۷۵ سانتی‌متر می‌رسید. اگر یک حشره پرنده‌ی عظیم‌الجثه به اندازه کافی ترسناک نیست، باید بدانید که این موجود گوشت‌خوار هم بوده؛ اگرچه بیشتر حشرات و جانوران کوچک دیگر را شکار می‌کرده است.

تایتانوبوآ (Titanoboa)

تایتانوبوآ بزرگ‌ترین مار شناخته‌شده‌ی تاریخ جهان است. بر اساس اطلاعات موزه تاریخ طبیعی فلوریدا، این مار تا حدود ۱۵ متر طول و حدود ۹۰ سانتی‌متر پهنا داشت. برای مقایسه، طول یک اتوبوس مدرسه بین ۱۰ تا ۱۳ متر است. در یک برهه زمانی، تایتانوبوآ بزرگ‌ترین شکارچی روی زمین بود. موزه توضیح می‌دهد که این مار احتمالاً دست‌کم یک تُن وزن داشته است. به‌نقل از مجله Smithsonian، ضخیم‌ترین بخش بدن آن تقریباً هم‌ارتفاع با کمر یک انسان بالغ بوده است. این جانور که انگار منتظر است در یک فیلم اکشن هیجانی نقش‌آفرینی کند، در آب‌های مردابی کمین می‌کرده و شکارش شامل تمساح‌ها و دیگر شکارچیان آبی بودند.

پرندگان وحشت (Terror birds)

پرندگان گوشت‌خوار و از خانواده Phorusrhacidae واقعاً کابوس‌وار بودند. این پرندگان که بیشتر با نام «پرندگان وحشت» شناخته می‌شوند، تا سه متر قد داشتند، تا ۱۳۵ کیلوگرم وزن می‌گرفتند و به‌گفته‌ی دانشگاه مریلند، توانایی دویدن با سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت برای تعقیب شکارشان را داشتند اما پرواز نمی‌کردند. این پرندگان تهاجمی، با منقار قلابی‌شکل خود طعمه‌شان را له می‌کردند و می‌توانستند هم طعمه‌های بزرگ و هم کوچک را به‌راحتی بکشند.

هلیکُوپریون (Helicoprion)

هلیکُپریون کوسه‌ای با چیزی شبیه به اره به‌جای فک، یک سرده از ماهی‌های شبیه‌به‌کوسه است که بیشتر به‌خاطر آرواره‌ی پایینی عجیب‌شان مشهور است. آرواره آن‌ها شبیه تیغه‌ی اره‌برقی با حدود ۱۴ دندان اره‌ای بود. البته، هرچند این موجود شبیه کوسه بود، اما تحقیقات نشان داده که به ماهی‌های ratfish نزدیک‌تر است. به‌گفته‌ی دانشگاه آیداهو، برخی از گونه‌های هلیکُپریون تا بیش از ۹ متر رشد می‌کردند، در حالی‌که میانگین طول یک کوسه‌ی نر سفید امروزی تنها حدود ۴ متر است و رژیم غذایی‌شان شامل ماهی مرکب، کوسه‌ها و دیگر ماهی‌ها بود.

شاید این ایده که بخواهیم موجودات منقرش شده را بازگردانیم، در نگاه اول شبیه افسانه‌های علمی‌تخیلی یا رؤیای پیشرفت علمی به‌نظر برسد، اما وقتی پای موجوداتی غول‌پیکر، درنده و غیرقابل پیش‌بینی وسط باشد، آینده‌ی این بازی خطرناک با طبیعت، چندان روشن به نظر نمی‌رسد. امروزه، علم ژنتیک در حال عبور از مرزهایی‌ست که شاید هنوز ذهن ما برایش آماده نباشد. درست است که پیشرفت علم به جایی رسیده است که دیگر می‌توانیم بگوییم، توانایی بازگرداندن موجودات منقرض شده را داریم اما باید از خود بپرسیم که اصلا چرا باید چنین کاری انجام دهیم؟ و به این فکر کنیم که در نهایت، اگر بشر با دست خودش در را به روی هیولاهایی که طبیعت قرن‌ها پیش آن‌ها را حذف کرده باز کند، شاید خودش هم روزی در فهرست گونه‌های منقرض‌شده قرار بگیرد.

۵۸۳۲۲