گردهمایی مردانی از جنس نور؛ مرام آزادگی با خاطره روزهای افتخار

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – محمدحسین عابدی: سالن میلاد نور شاهرود میزبان رویدادی از جنس نور است؛ همزمان با شامگاه سه شنبه بیست و هشتمین روز از دفتر مردادماه ۱۴۰۴ خورشیدی یادآور آن روز بیست و ششم از مرداد ماه سال ۶۹ که آزادگان به میهن بازگشتند.

درست ۳۵ سال پیش یعنی سه و نیم دهه قبل، آن روز که آزادگان با چهره‌های آفتاب زده و صورت‌های استخوانی، گونه‌های برجسته و موهای تراشیده، با چشمانی از حدقه بیرون جسته، حتی طاقت نیاوردند که اتوبوس به جاده اصلی بیاید به محض ورود به کریدور مرز از اتوبوس بیرون پریدند تا زودتر بر خاک میهن بوسه بزنند و مردمی که این صحنه‌ها را در شاهرود و سمنان و دامغان و میامی می‌دیدند و اشک می‌ریختند.

۳۵ سال می‌گذرد

درست سه و نیم دهه از آن روزی می‌گذرد که سه اتوبوس بنز قدیمی به شاهرود، آمد بارها و بارها متوقف شد، جمعیتی عظیم از مردم با ماشین و موتور سیکلت مجال تردد نمی‌دادند و گروهی از آزادگان با لباس‌های خاکی رنگ سرهای تراشیده و صورت‌های لاغر هاج و واج به شور مردم نگاه می‌کردند و گریه سر می‌دادند که اینجا شهرمان است اینجا را می‌شناسیم اینجا بوی خاک می‌دهد.

اتوبوس‌شان چقدر سخت خودش را رساند به مقابل مسجد جواد الائمه (ع) شاهرود؛ مگر مردم می‌گذاشتند؟ دود اسپند غلیظ خیابان را برداشته بود، گوشه چهار راه معلم کنار جوی آب، برای آنها قربانی کرده بودند. مردم به شیشه‌های اتوبوس آویزان می‌شدند تا با اسرا دیده بوسی کنند و مگر حافظه این شهر یادش می‌رود آن روز مردادماه گرم تابستانی شاهرود را؟!

مگر حافظه شاهرودی‌ها صورت مادر شهید محمود محبی را یادش می‌رود که پسر ۱۷ ساله‌اش رفته بود به جبهه و حالا مرد ۲۵ ساله‌ای را تحویل گرفته بود که با سبیلی نازک و چهره‌ای آفتاب سوخته به سختی او را می‌شناخت؛ مادری که می‌گفتند پیاده راه افتاده و منتظر کفش هم نمانده حالا اما محمود در آسمان‌ها آن روز را یاد می‌کند که اگر بود امشب در سالن میلاد نور شاهرود کنار دیگر آزادگان نشسته بود.

یادآوری خاطرات

حالا نگاه نکنید که پیرمردهایی موسفید شده‌اند و راحت از خاطرات آن روز می‌گویند ابوالقاسم اردیانی تا سال‌ها حتی نمی‌گفت که چه بر سرشان آورده‌اند! سکوت می‌کردند بحث را عوض می‌کردند تا سینما روایتگر آنها شود از شکنجه‌ها بگوید، از بشکه‌های داغ بگوید، از باتوم‌ها بگوید تا راوی روایت آنهایی شود که سکوت می‌کردند.

خیلی‌هایشان بعدها که حالشان قدری جا آمد به این نتیجه رسیدند که برای خاطرات شأن دیگر گوش شنوایی نیست و شاید خبرنگار سمجی پیدا شود از آنها درباره سه دهه قبل سوال بپرسد تا شاید چیزی بگویند اما خودشان پیشگام ثبت خاطرات نشده‌اند.

حالا همین نشست‌ها بهانه‌ای است تا بازهم جامعه یادشان کنند جامعه‌ای که روزی برای دیدار یک لحظه زودترشان راه اتوبوس می‌بست اما امروز از کنار صدها چهره رد می‌شوند و خیلی‌ها حتی یادشان هم نمی‌آید که برای وطن چه زجرهایی کشیدند.

اسارت در عراق

کار زیبایی کرده است بنیاد شهید شاهرود با همکاری سپاه و فرمانداری و دیگر ارگان‌ها؛ یادی از آزادگان سرافراز جامعه کرده‌اند امشب؛ هنوز هم تقیه می‌کنند حتی اسم خود را نمی‌گویند؛ می‌گویند کوچیک شماییم! یکی از آنها که در بعقوبیه چهار سال اسیر بوده درباره خاطرات آن روزها می‌گوید: چه بگوییم حرفی نیست، ما زمانی برای خدا رفتیم سعادت نداشتیم شهید شویم و اسیر شدیم و بعقوبیه چهار سال و یک ماه اسیر بودم و در نهایت هم برگشتیم.

همین! از چهار سال اسیر بودن در بعقوبیه همین را می‌گوید! ۴۹ ماه اسارت در ۴۹ حرف هم خلاصه نمی‌شود؟ هنوز هم مرامشان همین است می‌خواهند که خودستایی نشود می‌خواهند که فکر نکنیم منتی بر سرمان می‌گذارند که ما برای آن رفتیم جنگ که شما راحت زندگی کنید!

یکی از همین اسرا که نامش را حاج حسین معرفی می‌کنند، به خبرنگار مهر، می‌گوید چه بگوییم اسارت اسارت است دیگر؛ مثل پادگانی را فرض کنید که استراحت گاه‌هایی دارد که بعضاً در کریدورهای آن ۹۰ نفر حضور داشتیم از بچه‌های تهران، مشهد ولی اصفهانی‌ها زیاد بودند؛ در دوره‌ای که ما بودیم بچه‌ها را می‌زدند؛ نمی‌گذاشتند خیلی از فریضه‌های دینی را به جای بیاوریم.

ارتحال امام (ره)

از او درباره تلخ‌ترین خاطره می‌پرسیم و می‌گوید: تلخ‌تر از روزی که گفتند امام خمینی (ره) به رحمت خدا رفته نداشتیم باورتان نمی‌شود که چه احساسی داشتیم اول فکر می‌کردیم که برای تضعیف روحیه ما می‌گویند ولی دلیلی نداشت چون جنگ تمام شده بود خیلی‌ها هم آن موقع رفته بودند اصلاً اردوگاه نبودند شاید نهایتاًً ۶۰۰ نفر بودیم خیلی‌ها را برده بودند برای تبادل ولی وقتی اعلام کردند و رادیو گفت فهمیدیم که داستان حقیقت دارد ان موقع فشار کمتر شده بود و آزادانه حضور داشتیم و عزاداری کردیم یادم هست یک حسرت به حسرت بچه‌ها افزوده شد حسرت اول اینکه شهید نشدند و حسرت دوم اینکه در بازگشت امام (ره) را ندیدند زیرا بچه‌ها واقعاً عاشق امام بودند.

حاج حسین همچنین می‌گوید: امروز فقط ما می‌خواهیم بگوییم که راه جهاد بسته نشده است؛ جهاد تازه وارد فاز جدید شده است. اگر آن روز درگیر جنگ سخت بودیم امروز شکل نبرد ما با استکبار جهانی که یک روز صدام را تجهیز می‌کند یک روز داعش را و یک روز جند الشیطان و… را عوض شده است؛ امروز باید حتی بیشتر مراقب بود زیرا زمانی شما دشمن را می‌دیدی که مثلاً از یک هزار و ۵۰۰ متری شمال ناحیه‌ای که هستی هجوم می‌آورد در نتیجه استعداد گردان را طوری می‌چیدی که مقابله کنی اما امروز نه دشمن دیده می‌شود نه تسلیحاتش دیده می‌شود نه اصلاً مشخص است کجا است و نه چه می‌کند. امروز نبرد ما نبرد شناختی است.

اکثرشان همین را می‌گویند معتقد هستند که امروز نبرد حتی جدی تر هم شده است و باید بیشتر مراقب بود دلشان برای نسل امروز جوان جامعه می‌سوزد می‌گویند که اینها نسل خوبی هستند با استعداد هستند اما هدایت نشده‌اند برایشان کار نشده است نتوانسته‌ایم به درستی آنها را هدایت کنیم و مسیر درست را نشان شأن بدهیم از ما رسانه‌ای ها می‌خواهند که بیشتر در زمینه نسل جوان تولید محتوا کنیم.

افتخار شهر

ابوطالب جلالی فرماندار شاهرود در سخنانی در این مراسم آزادگان را افتخارات شهر شاهرود می‌داند و می‌گوید: نزدیک به ۴۰ هزار نفر در جنگ تحمیلی هشت ساله از ایران به اسارت رژیم بعث عراق درآمدند کسانی که الگوها و اسوه‌های ایستادگی و استقامت شدند و امروز به حضورشان افتخار می‌کنیم. آزادگان مسیری را رفتند که مسیر مقدسی بود این افراد به عنوان اسوه‌های ایثارگری در جامعه شناخته می‌شوند و افتخار داریم که در جمع شأن هستیم.

جلالی همچنین با بیان اینکه بیشترین میزان آزادگان استان سمنان به شهرستان شاهرود اختصاص دارد، می‌افزاید: شاهرود ۹۴ ایثارگر دفاع مقدس دارد که در اردوگاه‌های مختلف و در برهه‌ها و عملیات مختلف به اسارت دشمن بعثی در آمدند و امروز یکی از افتخارات و مفاخر شهرستان شاهرود در کنار یک هزار و ۱۰۰ شهید این شهرستان هستند.

ضرورت تبیین مجاهدت‌ها

احمد عجم نماینده شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی نیز ضمن گرامی داشت آزادگان و کار بزرگی که انجام دادند، گفت: آزادگان با ایستادگی خود نشان دادند که اسوه‌های مقاومت، ایثارگری و همچنین صبر هستند.

عجم خواستار تبیین نقش ویژه ایثارگران و آزادگان به خصوص برای نسل جوان جامعه شد و بیان کرد: بیان رشادت‌ها و اثرگذاری‌هایی که آزادگان و ایثارگران و شهدا و رزمندگان ما به خصوص در دوران دفاع مقدس داشتند برای نسل جوان، یک الزام و ضرورت مهم تلقی می‌شود.

علی احمدی رئیس بنیاد شهید شاهرود نیز در سخنانی کوتاه با بیان اینکه تعداد اسرای استان سمنان در دوران دفاع مقدس ۲۳۸ نفر است که ۹۴ نفر از این تعداد اسرای شهرستان شاهرود هستند، بیان کرد: این نشست با هدف گرامی داشت ایثارگری‌های آزادگان شهرستان شاهرود برگزار شده است.

امشب یکبار دیگر در گوشه‌ای از شهرستان شاهرود، دیار یک هزار و ۱۰۰ شهید دوران دفاع مقدس، یادی از ایثارگران و آزادگان خودش کرد کسانی که سه و نیم دهه قبل بازگشت خود به میهن در همین شهر جشن گرفته شد.