این نواها را در اربعین گوش کنید؛ شنیدن نوحه‌هایی که متفاوت شدند

به گزارش خبرنگار مهر، عرصه تولید آثار موسیقایی مرتبط با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش‌ترین عرصه‌های فرهنگی هنری کشورمان بوده است که در سال‌های طولانی دوشادوش سایر فعالیت‌های فرهنگی هنری مرتبط با این موضوع مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.

تولیدات این حوزه اگرچه همواره در معرض اتهام‌های فراوان از جمله «سفارشی بودن» قرار داشته‌اند اما به دلیل حس و حال موجود در آنها که برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر بسیاری از مخاطبان بالقوه است، در اغلب موارد فعالیت در حوزه را با استقبال هنرمندان مواجه کرده است.

هم‌زمان با ایام سوگواری سیدالشهدا (ع) بر آن شدیم تا بار دیگر نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف مرتبط با قیام عاشورا در کشورمان در قالب‌های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم.

در این چارچوب آنچه مورد توجه قرار گرفته و می‌گیرد، صرفا مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است که در سال‌های دور و یا نزدیک تولید و در بازار موسیقی عرضه شده‌اند. آثاری که طبیعتا برخی از آنها از درجه کیفی ممتاز برخوردار بوده‌اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه شدند اما همه در یک وجه اشتراک دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل‌بستگان اباعبدالله (ع) است.

در پنجاهمین قسمت از سلسله گزارش‌های «روایت مهر از نواهای عاشورایی» به سراغ بخش دیگری از پروژه موسیقایی «شب‌های دلتنگی-ویژه ایام اربعین» رفتیم که طی سال های اخیر در فواصل زمانی مختلف در قالب مجموعه و تک‌آهنگ پیش روی مخاطبان قرار گرفتند. چارچوبی که به دلیل اضافه شدن آن‌چه از نواها و نغمه‌های مرتبط با سبک‌های مختلف سینه‌زنی ایام محرم و صفر شنیدیم دربرگیرنده ملاحظاتی بوده که برخی از شنوندگان چنین آثاری یا با آن به لحاظ حسی ارتباط برقرار کرده و برخی هم به دلیل آن چه در حوزه‌های افکت‌های صوتی و موسیقایی به این نوع نواها اضافه شده نقطه نظرهایی دارند که می تواند در جایگاه خود مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.

درباره پروژه «شب‌های دلتنگی» که طی سال های اخیر در گزارش‌های رسانه‌ای به آن پرداخته شده بود، توضیح این که مرکز موسیقی «مأوا» از مجموعه‌های فعال تولید آثار موسیقایی با محتوای انقلابی، مذهبی و اجتماعی است و چندین سال گذشته همزمان با فرا رسیدن ایام عزادارای محرم و صفر اقدام به تولید چند قطعه موسیقایی با نوای مداحان جوان و شناخته شده کشورمان در موضوعات مرتبط با سوگواری حضرت سیدالشهدا (ع) و یارانش در قالب نواهای دیجیتالی کرد.

در این پروژه که قطعات آن با عنوان «شب‌های دلتنگی» در فضای مجازی و شبکه‌های مختلف رسانه ملی پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد، مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) قطعاتی را تولید کرده‌اند. این در حالی بود که همراه با این آثار صوتی نماهنگ‌هایی نیز تولید شده که در فواصل مختلف ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) برای مخاطبان ارائه شد. آثاری که از نگاه کارشناسی و تخصصی می تواند سرفصل تولد مباحث و نظرات کارشناسی باشد که در وقت مقتضی باید به آن پرداخت.

«حسرت کربلا» با نوای محمود کریمی، «خاصیت عشق» با نوای مهدی رسولی، «تموم زندگیم» با نوای سیدرضا نریمانی، «راه وصال» با نوای حنیف طاهری، «فراق مقدس» با نوای محمدحسین حدادیان، «عشق صبور» با نوای سید مهدی حسینی، «یاد قدیم» با صدای علی اکبر حائری، «بوی تربت» با نوای سید امیرحسینی، «حوالی حرم» با صدای روح الله رحیمیان، «تحبس الدعا» با مجتبی رمضانی، «خاطرات کربلا» با نوای پیام کیانی، «پادشاه خلق» با صدای حسین بختیاری، «آخر زندگی» با صدای «مهرداد ملکی»، «تاج سر» با نوای مهدی قربانی، «معجزه نگاه» با صدای محمد اسدالهی، «دلتنگی» با نوای امین قدیم، «عظم البلا» با صدای حسین سیب سرخی، «دلوا پس» با صدای حمید علیمی، «عشق بدون مرز» با صدای مهدی دردشتیان، «خیال تو» با نوای امیرکرمانشاهی، «عاشق کربلا» با صدای جواد مقدم، «سلام آقا» با صدای محمد حسین حدادیان، «خانه دوست» با نوای سید رضا نریمانی، «سایه سر» با نوای حمید علیمی، «مرهم» با نوای نریمان پناهی، «غریب مادر» با صدای سید جواد ذاکر، «پناه» با نوای حسین سیب سرخی، «محتاج تو» با صدای سید مهدی حسینی، «جای خالی» با نوای جواد مقدم، «تکیه گاه» با نوای محمود کریمی، «آخرین نفس» با صدای حسین طاهری از جمله قطعاتی هستند که در این مجموعه ویژه اربعین گنجانده شده‌اند.

این قطعات از جمله نواها و دم‌های نوحه‌خوانی و سینه‌زنی بودند که طی سال های اخیر در حسینیه‌ها و تکایای حسینی توسط مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) پیش روی ارادتمندان حضرت سید الشهدا (ع) قرار می گرفت و حالا در قالبی متفاوت با اضافه کردن تم های موسیقایی که صد البته ارائه این چنینی آنها مخالف و موافقانی دارد، پیش روی شنوندگانی آماده شده که می توانند این موسیقی ها را در مسیر پیاده روی اربعین گوش کرده و حال و هوای بسیار متفاوتی را در این مسیر بهشتی از سر بگذرانند. ملودی هایی که اغلب آنها تجلیل از مقام والای سید الشهدا (ع) متناسب با اربعین است و شاید بتواند به عنوان یک تجربه شنیداری کمتر تجربه شده در ذهن شنیداری مان باقی بماند. موسیقی هایی که با دم های نام آشنای محرم تلفیق شده و دربرگیرنده مجموعه ای از ملودی هایی است که می تواند فقط به عنوان تجربه شنیداری ثبت و ضبط شوند.

برای شنیدن تعدادی از قطعات منتخب مجموعه «شب های دلتنگی-ویژه اربعین» از جمله «حسرت کربلا» با صدای محمود کریمی اینجا، «عاشق کربلا» با نوای سید جواد مقدم اینجا، «مرهم» با نوای نریمان پناهی اینجا، «خانه دوست» با صدای سید رضا نریمانی اینجا ، «غریب مادر» با صدای سید جواد ذاکر اینجا، «پناه» با صدای حسین سیب سرخی اینجا، «آخرین نفس» با نوای حسین طاهری اینجا ، «خاصیت عشق» با صدای مهدی رسولی اینجا را ببنید.